Więcej samorządu w samorządzie!
Potrzebujemy zmiany relacji między obywatelami a radnymi i wójtami, burmistrzami i prezydentami miast! Koalicja środowisk obywatelskich i ekspertów, której członkiem jest Pracownia Zrównoważonego Rozwoju ogłasza postulaty, służące większej demokratyzacji samorządów. Postulaty poparło już ponad 160 organizacji. Inicjatorem powołania koalicji była Fundacja Batorego – program Masz Głos, Masz Wybór.
27 maja obchodzić będziemy 25. rocznicę pierwszych wyborów samorządowych. To ważna dla polskiej demokracji data. Zgodnie z zapowiedziami premier Ewy Kopacz, Sejm ma przygotować zmiany w systemie samorządowym. Aby jednak te zmiany jak najpełniej odpowiadały rzeczywistym potrzebom lokalnych społeczności, dobrze jest wykorzystać wiedzę i doświadczenie organizacji pozarządowych, które od lat wypracowują modele współpracy obywateli z władzami lokalnymi oraz aktywizują mieszkańców do udziału w życiu publicznym. Proponowane zmiany winny pełniej odpowiadać nowym wyzwaniom i problemom, przed którymi stają zarówno lokalne władze, jak i mieszkańcy.
Główne postulaty Koalicji to: poprawienie reprezentatywności władz, odblokowanie polityki lokalnej oraz zachęcanie obywateli by intensywniej angażowali się we współdecydowanie o rozwoju swoich gmin, miast i miasteczek.
LISTA POSTULATÓW wraz z DEKLARACJĄ PROGRAMOWĄ, 8 maja zostały przekazane Pani Premier Ewie Kopacz, Kancelarii Prezydenta, Ministerstwu Administracji i Cyfryzacji oraz Sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego.
Koalicjanci podkreślają rolę członków i członkiń społeczności: – Mieszkańcy to potencjał, który powinien być wykorzystany. O rozwoju gmin nie decydują wyłącznie fundusze i umiejętności menedżerskie, ale zaangażowanie, współpraca, wiedza i pomysły członków lokalnej społeczności, mówi Joanna Załuska, dyrektorka programu Masz Głos, Masz Wybór Fundacji Batorego.
– Jeśli nie planujemy, aby nasze samorządy zamieniły się we wspólnotę ekspertów trzeba zastanowić się, co możemy zrobić, aby wykorzystać rosnące zaangażowanie mieszkańców. Potrzebujemy zmian w prawie, które nie tylko będą wyrazem zaufania w kompetencje obywateli, ale także realnie wzmocnią pozycję mieszkańców w procesie podejmowania decyzji ich dotyczących – dodaje Artur Celiński (kwartalnik Res Publika).
Rafał Górski (Instytutu Spraw Obywatelskich), przypomina o tej formie bezpośredniego podejmowania decyzji, jaką są referenda – Referenda dające mieszkańcom prawo do decydowania o sprawach istotnych dla gminy są praktycznie martwą instytucją. Wynika to w dużej mierze z rygorystycznych wymogów formalnych obowiązujących przy prowadzeniu kampanii referendalne. Tymczasem referenda takie stwarzają unikatową szansę na debatę o najważniejszych problemach lokalnych, aktywizują grupy i środowiska obywatelskie, a także zapewniają większą legitymizację podejmowanych rozstrzygnięć.
Pozycję wójtów, burmistrzów i prezydentów wzmacnia procedura ich wyboru w wyborach bezpośrednich. Marginalizowana jest z kolei rola radnych, przez co zachwianiu ulega równowaga między władzą wykonawczą a uchwałodawczą. Jest to niezwykle niekorzystnym zjawiskiem dla samorządności – umniejszenie znaczenia komisji rady i radnych uniemożliwia odpowiednie reprezentowanie interesów wszystkich mieszkańców oraz kontrolowanie działań włodarzy.
Jeśli Twoja organizacja/grupa nieformalna zgadza się z postulatami organizacji skupionych w Koalicji, wypełnij FORMULARZ.
O Koalicji:
Koalicja skupia organizacje pozarządowe zajmujące się działaniami na rzecz jakości demokracji i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, która postanowiła wspólnie przygotować propozycje zmian dotyczących funkcjonowania samorządu lokalnego w Polsce. Uznała bowiem, że wiedza i doświadczenie środowisk pozarządowych – zdobyte podczas współpracy z samorządami oraz działań zachęcających mieszkańców do angażowania się w życie publiczne na szczeblu lokalnym – stanowią potencjał, który powinien zostać wykorzystany w procesie wprowadzania zmian mających służyć obywatelom.
W skład Koalicji wchodzą:
Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich OPUS
Stowarzyszenie Bona Fides
Fundacja im. Stefana Batorego
Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej
Fundacja Res Publica
Fundacja Szkoła Liderów
Fundacja Wspomagania Wsi
Instytut Spraw Obywatelskich
Instytut Spraw Publicznych
Pracownia Zrównoważonego Rozwoju
Sieć Obywatelska Watchdog Polska
Stowarzyszenie Wiedzy Obywatelskiej na rzecz Demokracji i Integracji Europejskiej