Podsumowanie projektu Bydgoski Włącznik Antysmogowy podczas debaty regionalnej „Implementacja przepisów antysmogowych w gminach województwa kujawsko-pomorskiego”
6 czerwca 2023 r. w Młynach Rothera w Bydgoszczy podsumowaliśmy rezultaty wypracowane podczas projektu Bydgoski Włącznik Antysmogowy, który prowadziliśmy wspólnie z Bydgoskiem Alarmem Smogowym i Urzędem Miasta Bydgoszczy.
Podczas spotkania Kamila Gawrońska – Dickson – koordynatorka Bydgoskiego Włącznika Antysmogowego podsumowała rezultaty projektu, który dobiega końca 30 czerwca tego roku.
Pani Agnieszka Sosnowska omówiła postanowienia uchwały antysmogowej dla województwa kujawsko-pomorskiego zgodnie z którymi od 1 stycznia 2024 roku będzie obowiązywał zakaz użytkowania bezklasowych pieców na paliwa stałe (tzw. kopciuchów) w całym województwie.
Dr Tymon Sawiński z Uniwersytetu Wrocławskiego omówił stan jakości powietrza w Bydgoszczy i okolicy oraz przedstawił wyniki badań poziomu świadomości mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego na temat przepisów uchwały antysmogowej. Tylko nieco ponad 10% respondentów było świadomych wchodzącego od 1 stycznia zakazu użytkowania bezklasowych pieców na paliwa stałe.
Po przerwie odbył się panel dyskusyjny prowadzony przez rzecznika Polskiego Alarmu Smogowego – Piotra Siergieja. W panelu wzięli udział Wiceprezydentka Bydgoszczy – Maria Wasiak, Wiceprezydent Torunia Paweł Gulewski, Kierownik Referatu Ochrony Środowiska w Urzędzie Gminy Osielsko Marzena Alińska, a ze strony społecznej. Alina Rybka, prezeska Bydgoskiego Alarmu Smogowego oraz Marciej Rusnarczyk prezes Kcyńskiego Alarmu Smogowego.
Prezydent Maria Wasiak mówiła o dobrych doświadczeniach ze współpracy z Ekopatrolem Straży Miejskiej oraz o problemie z powolnym tempem wymiany pieców w zasobie komunalnym miasta, zarządzanym przez ADM. Według danych z Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków w miejskim zasobie mieszkaniowym kopci nadal 6 tys. bezklasowych pieców, głównie pieców kaflowych. Aby przyspieszyć tempo wymiany Bydgoszcz planuje przekierować środki z dotacji miejskiej na wymianę pieców właśnie w zasobie komunalnym.
Prezydent Gulewski mówił o sposobach informowania mieszkańców o konieczności wymiany pieców i dostępnych dotacjach – są to urzędowe pisma wysyłane do posiadaczy pieców lub smsy z urzędu. To właśnie smsy przynoszą najlepsze efekty – wielu mieszkańców już na drugi dzień pojawia się w urzędzie, aby dowiedzieć się o możliwości skorzystania z dotacji do wymiany ogrzewania.
Gmina Osielsko dla odmiany zdąży z wymianą bezklasowych pieców w mieszkaniach gminnych do końca tego roku. Wymiana prywatnych pieców również idzie szybko. Marzena Alińska z referatu ochrony środowiska wspomniała, że momentu zwiększenia dotacji gminnej do wymiany ogrzewania i umożliwienia łączenia jej z dotacją Czyste Powietrze liczba wniosków wzrasta rokrocznie o ponad 100%.
Gmina Osielsko informuje mieszkańców o zakazie kopciuchów poprzez pismo dołączane do informacji podatkowej, organizuje również spotkania informacyjne dla mieszkańców na temat dostępnych dotacji raz na trzy miesiące. W gminie jest coraz mniej kopciuchów również ze względu na fakt, że miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uniemożliwiają w Gminie Osielsko instalację pieców na paliwa stałe w nowych budynkach.
Gmina Osielsko nie ma strażnika gminnego i zastanawia się na tym, kto będzie zajmował się egzekucją przepisów od 1 stycznia.
Piotr Siergiej jako prowadzący panelu zasugerował rozwiązanie stosowane na Śląsku, gdzie kilka gmin zatrudnia jednego strażnika gminnego, aby ograniczać koszty.
Alina Rybka, prezeska Bydgoskiego Alarmu Smogowego, mówiła o doświadczeniach ze społecznego ekodoradztwa, którego udziela w ramach Bydgoskiego Alarmu Smogowego. Jej zdaniem ekodoradztwo jest kluczowym narzędziem wdrażania przepisów antysmogowych i powinno być świadczony w sposób elastyczny – z możliwością świadczenia wizyt w miejscu zamieszkania beneficjentów. Ekodoradztwo jest szczególnie ważne w przypadku osób starszych, nieporadnych, wykluczonych lub niepełnosprawnych, którzy potrzebują więcej pomocy w procesie wymiany ogrzewania.
Maciej Rusnarczyk z Kcyński Alarm Smogowy mówił o skuteczności kampanii informacyjnych z użyciem makiety sztucznych oddychających płuc Polskiego Alarmu Smogowego w ramach kampanii Zobacz czym Oddychasz. Zmień to! Mówił również o doświadczeniach z gminy Kcycia i brak informowania mieszkańców o nadchodzącym zakazie użytkowania kopciuchów.
Po panelu dyskusyjnym nastąpiła sesja wymiany doświadczeń w formie word cafe. Wszyscy uczestnicy mieli okazję pracować po kolei w 4 grupach dyskusyjnych:
1. Dobre praktyki w procesie wymiany źródeł ogrzewania
2. Bariery i trudności w procesie wymiany źródeł ogrzewania
3. Rozwiązani potrzebne na poziomie lokalnym przyspieszające proces wymiany ogrzewania
4. Rozwiązani potrzebne na poziomie wojewódzkim przyspieszające proces wymiany ogrzewania
Zebrane podczas pracy grupowej pomysły opublikujemy niebawem.
Debata odbyła się pod patronatem Marszałka województwa kujawsko-pomorskiego.
