Biorące w nim udział miasta, gminy, instytucje nie ponoszą żadnych kosztów finansowych. Przystąpiły do niego dobrowolnie, aby zwiększyć swoje kompetencje w zakresie współpracy z cudzoziemcami, podzielić się swoim doświadczeniem i w ten sposób pomóc w stworzeniu nowych, doskonalszych lokalnych systemów integracji (LSI) uchodźców (i szerzej — cudzoziemców) z polskim społeczeństwem, w polskich gminach i szkołach.
Kiedy do Polski przybywają cudzoziemcy, trafiają do określonej gminy, gdzie się osiedlają, podejmują pracę, naukę. Rozpoczynają proces integracji z nową społecznością lokalną. Natrafiając na różnorodne wątpliwości i problemy, zwracają się z prośbą o pomoc nie do instytucji rządowych czy wojewódzkich, ale do pracowników gminy, w której mieszkają.
Samorządy starają się pomagać jak najskuteczniej, robią to w ramach swoich codziennych obowiązków i często potrzebują wsparcia. Praca z osobami o odmiennej kulturze wiąże się z różnorodnymi przeszkodami, wśród których instytucje wymieniają między innymi barierę językową, różnice kulturowe, słaby przepływ informacji między instytucjami, brak doświadczenia w pracy z cudzoziemcami, a zwłaszcza z uchodźcami. To główne powody, dla których samorządy w Dragaczu (gdzie od 8 lat funkcjonuje ośrodek dla uchodźców) i Słupsku wyraziły zainteresowanie naszymi działaniami i chęć współpracy, dzielenia się wątpliwościami i doświadczeniami. Ich pracownicy mają możliwość bezpłatnie zdobyć wiedzę, doświadczenie, jak usprawnić swoją pracę w zakresie współpracy z cudzoziemcami, w tym także z uchodźcami.
W ramach projektu „Wielogłos” przeprowadziliśmy diagnozę potrzeb, oczekiwań i problemów instytucji, uchodźców oraz mieszkańców w zakresie integracji cudzoziemców w Słupsku i gminie Dragacz. Od kilku tygodni regularnie spotykamy się i wspólnie pracujemy z pracownikami szkół w gminie Dragacz, ośrodku dla cudzoziemców w Grupie, sołtysami, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Gminnym Ośrodkiem Kultury, Sportu i Rekreacji oraz przedstawicielami urzędu gminy Dragacz. Równolegle odbywają się warsztaty w Słupsku, w których biorą udział członkowie Interdyscyplinarnego Zespołu ds. Uchodźców, w skład którego wchodzą pracownicy Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych, Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, Wydziału Edukacji, Wydziału Polityki Mieszkaniowej, Centrum Obsługi Mieszkańców, Straży Miejskiej, Miejskiej Biblioteki Publicznej, Samodzielnego Referatu Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego, reprezentacja organizacji pozarządowych oraz przedstawiciele i przedstawicielki słupskich przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów.
Podczas warsztatów określiliśmy, jakie instytucje na poziomie lokalnym powinny być zaangażowane we współpracę z cudzoziemcami ze względu na zadania, które wykonują (np. pomoc w znalezieniu mieszkania, pracy, zapisanie dziecka do szkoły, nauka języka polskiego, działania integracyjne). Zastanawiamy się jakie instytucje i organizacje powinny czy też mogłyby być odpowiedzialne za poszczególne zadania, związane z funkcjonowaniem cudzoziemców w gminie i ich integracją ze środowiskiem lokalnym oraz skąd pozyskiwać środki na prowadzenie dodatkowych działań, wykraczających poza obowiązkowe zadania instytucji (np. na szkolenia, wydawanie broszur informacyjnych dla cudzoziemców). Podejmiemy próbę wpracowania zasad współpracy pomiędzy tymi instytucjami oraz „procedurę obsługi cudzoziemca” — wdrożenia obcokrajowców w system funkcjonowania gminy i integracji ze społecznością. W myśl zasady: „myśl globalnie, działaj lokalnie”, działamy na poziomie gmin, z którymi obcokrajowcy mają codzienny kontakt, gdzie łatwiej jest wprowadzić i przetestować zmiany, ale chcemy nasze rekomendacje wprowadzić na wyższe szczeble instytucjonalne, aby mogły z nich korzystać instytucje powiatowe, wojewódzkie i ogólnopolskie.
Słupsk — dlaczego?
Odpowiedzi udziela Magdalena Prusinowska, podinspektorka ds. aktywnego wsparcia osób z niepełnosprawnościami i programów profilaktyki zdrowotnej w Wydziale Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego w Słupsku
Dlaczego Urząd Miejski w Słupsku bierze udział w projekcie, w warsztatach?
Słupsk powinien być miastem przygotowanym do wyzwań związanych ze współczesnymi migracjami. Masowe migracje dotyczą nie tylko uchodźców, ale i mieszkanek i mieszkańców Słupska, których przemieszczanie się także wymaga przygotowania władz samorządowych — choćby poprzez uwzględnienie potrzeb dzieci wracających z rodzicami z emigracji lub dzieci, których rodzice przebywają za granicą. Dotyczy to też mniejszości narodowych, turystów, pracowników zagranicznych firm i obcokrajowców poszukujących pracy, którzy mieszkając i pracując w Słupsku tworzą społeczność lokalną.
Jakie korzyści projekt przyniesie gminie?
W ramach projektu zostaną zdiagnozowane zasoby i potrzeby Słupska związane z obsługą cudzoziemców (nie tylko uchodźców) oraz opracowane zostaną procedury, które umożliwią sprawne i szybkie prowadzenie spraw dotyczących cudzoziemców. Jako miasto nastawione na rozwój i chcące przyciągać inwestorów musimy się przygotować także do wyzwań z tym związanych.
Jak gmina wykorzysta to, co zostanie wypracowane podczas warsztatów?
Liczymy, że w trakcie warsztatów rozpoczniemy współpracę instytucji i organizacji, które będą następnie aktywnie brały udział w działaniach na rzecz tworzenia lokalnej polityki migracyjnej i integracyjnej, a wypracowane procedury pozytywnie wpłyną na pracę urzędu i rozwój miasta.
